Khai trương từ tháng 7/2024, mô hình Ngân hàng sữa mẹ (NHSM) vệ tinh tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Quảng Trị đã mang lại những kết quả tích cực trong việc hỗ trợ trẻ sơ sinh có nguy cơ cao, như trẻ sinh non, nhẹ cân hoặc có bệnh lý. NHSM vệ tinh giúp mở rộng khả năng tiếp cận sữa mẹ thanh trùng cho các bé, giúp các gia đình giảm chi phí cho sữa công thức, đặc biệt trong những trường hợp trẻ cần chăm sóc đặc biệt, đồng thời lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Nguồn dinh dưỡng quý giá ban đầu
Chúng tôi ghé thăm Khoa Phụ sản, BVĐK tỉnh và bắt gặp hình ảnh nữ hộ sinh đang tận tình hướng dẫn sản phụ Nguyễn Thị Phượng (xã Hiếu Giang) hút sữa đúng cách. Đây là phương pháp giúp kích thích sữa về nhanh hơn sau nhiều ngày chưa có đủ sữa cho con. Chị Phượng xúc động chia sẻ: “Tôi sinh cháu đã được 4 ngày, ngày đầu tiên do sức khỏe yếu nên không có sữa cho con bú. May mắn thay, nhờ có NHSM vệ tinh của bệnh viện, con tôi đã được bú sữa mẹ an toàn ngay từ đầu. Nhớ lại hơn 5 năm trước, khi sinh bé đầu lòng cũng gặp tình trạng tương tự, nhưng lúc đó chưa có mô hình này, tôi phải bế con đi khắp nơi xin sữa, rất bất tiện và lo lắng”.
Cùng hoàn cảnh không có đủ sữa cho em bé bú, sản phụ Trần Thị Kiều Giang, 21 tuổi, ở xã Triệu Bình, đang trải qua những ngày đầu làm mẹ đầy bỡ ngỡ. “Tôi không đủ sữa cho con bú nên mấy hôm nay con quấy khóc, may mắn là ở bệnh viện luôn có sẵn nguồn dự trữ của NHSM vệ tinh, nguồn sữa được thanh trùng đảm bảo nên tôi rất yên tâm. Tôi thực sự biết ơn những bà mẹ đã hiến tặng sữa và đội ngũ y bác sĩ đã tận tâm chăm sóc con tôi”, Giang chia sẻ.
Khoa Phụ sản, BVĐK tỉnh mỗi năm tiếp nhận từ 4.500 - 5.000 sản phụ đến sinh con. Trong số này, có khoảng 250 - 300 trẻ sinh non, nhẹ cân do sinh non tự nhiên hoặc sinh non bắt buộc vì các bệnh lý nặng của mẹ như tiền sản giật, nhau tiền đạo, khoảng 1.600 - 2.000 trẻ chào đời bằng phương pháp mổ lấy thai. Những trường hợp mẹ phải nằm hồi sức tích cực sau sinh thường không thể cho con bú trực tiếp, trong khi trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ non yếu, lại rất cần sữa mẹ đầy đủ ngay từ những ngày đầu đời.
Sữa mẹ thanh trùng tại Ngân hàng sữa mẹ vệ tinh BVĐK tỉnh Quảng Trị được bảo quản theo quy chuẩn nghiêm ngặt
Lan tỏa giá trị tích cực từ mô hình sữa mẹ vệ tinh
Được sự hỗ trợ của Tổ chức Alive & Thrive (A&T) khu vực Đông Nam Á, tháng 7/2024, mô hình NHSM vệ tinh tại BVĐK tỉnh Quảng Trị chính thức đi vào hoạt động. Mục tiêu hàng đầu là đảm bảo cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là những trẻ sinh non, sinh thiếu tháng hoặc trẻ bệnh lý không có sữa mẹ, có thể tiếp cận với sữa mẹ ngay trong 3 ngày đầu sau sinh. Hiện tại, NHSM vệ tinh BVĐK tỉnh Quảng Trị đang tập trung vào bước quản lý và sử dụng sữa mẹ thanh trùng. Định kỳ hai tháng một lần, bệnh viện tiếp nhận sữa thanh trùng từ NHSM Bệnh viện Phụ sản -Nhi Đà Nẵng, đảm bảo cung ứng cho bệnh nhi tại bệnh viện.
Để có được NHSM vệ tinh hoạt động hiệu quả như ngày nay, BVĐK tỉnh đã trải qua một hành trình chuẩn bị kỹ lưỡng, đặc biệt đã nỗ lực trong việc xây dựng bệnh viện thực hành nuôi con bằng sữa mẹ. Tháng 1/2024, bệnh viện vinh dự nhận danh hiệu “Bệnh viện thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc” do Sở Y tế phối hợp với Tổ chức Alive & Thrive - Tổ chức Family Health International (FHI360) tại Việt Nam trao tặng.
Chỉ sau một năm triển khai mô hình NHSM vệ tinh tại BVĐK tỉnh, đã có hơn 169.000 ml sữa mẹ thanh trùng được sử dụng để hỗ trợ cho hơn 1.900 em bé có hoàn cảnh đặc biệt. Bác sĩ Lê Thị Ánh Tuyết, phụ trách NHSM vệ tinh, BVĐK tỉnh, cho biết: “Hiện tại, mô hình chủ yếu nhận sữa mẹ đã được thanh trùng từ NHSM Đà Nẵng và phân phối trực tiếp đến các bé có nhu cầu. Về lâu dài, chúng tôi sẽ triển khai việc thu gom, bảo quản sữa mẹ từ những người mẹ hiến tặng tại địa phương, sau đó chuyển đến NHSM Đà Nẵng để xử lý thanh trùng. Chúng tôi rất mong nhận được sự đồng lòng và ủng hộ hiến tặng sữa mẹ của các bà mẹ trên địa bàn tỉnh”.
Hiệu quả của NHSM vệ tinh không chỉ dừng lại ở việc cung cấp dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh mà còn tạo ra một hiệu ứng lan tỏa tích cực trong cộng đồng, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ. Phó Giám đốc BVĐK tỉnh Nguyễn Thị Luyến cho biết: “Việc triển khai NHSM vệ tinh tại bệnh viện là một bước tiến quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe nhi khoa. Chúng tôi nhận thấy mô hình này đã cải thiện đáng kể tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ sơ sinh có hoàn cảnh đặc biệt, như các bé sinh non, nhẹ cân, hay mắc bệnh lý nặng. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất, và việc đảm bảo nguồn sữa mẹ an toàn, thanh trùng cho những bé cần là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi. Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục duy trì và phát triển NHSM để ngày càng có nhiều em bé được hưởng lợi”.
Việc duy trì và phát triển NHSM vệ tinh sẽ giúp hàng ngàn trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé sinh non, nhẹ cân, hoặc có hoàn cảnh đặc biệt, được tiếp cận sữa mẹ thanh trùng an toàn. Điều này không chỉ cải thiện sức khỏe, giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật ở trẻ, mà còn giảm bớt gánh nặng tài chính đáng kể cho nhiều gia đình, góp phần xây dựng một thế hệ tương lai khỏe mạnh.
Tác giả bài viết: Thanh Trúc - Báo Quảng Trị